Kafa büyük olup; alt çenede ve solungaç kapakçığının alt kısımlarında ve yan çizginin sırtın pulsuz kısımlarında et parçaları bulunur. 50-60 santimetreye (Maksimum boy:66 cm) ve 4-5 kilograma kadar büyüyebilen lipsoz balıklarının ortalama boyları ise 20-30 cm’dir. Sıcak ve ılık denizlerimizin sahil kıyılarından 1000 metreye kadar inen derinliklerde, bitkilerle örtülü, taşlık, çakıllı ve kumlu düzeylerde yaşar. Bilhassa Marmara ve Ege'de çok rastlanır. Eti çok lezzetli ve yararlıdır. Dikenleri çok zehirlidir. Koyu kırmızıdan açık pembeye kadar değişme gösterir, üzerinde daha koyu renkte nokta ve çizgiler bulunur.

ÜREME DÖNEMİ : Karadeniz’de Haziran-Eylül, Ege Deniz’inde Şubat-Aralık ayları arasında ürerler.

TÜKETİM ZAMANI

AV YASAĞI:
Minimum av boyu 15 cm’dir.


TÜKETİM ŞEKLİ : Çorba, yahni, buğulama , pilaki, fleto tava olarak tüketilir. Çorbası çok makbuldür.

YEMEK TARİFİ

AKDENİZ BALIK YAHNİSİ

Malzemeler
1,5 kilo beyaz etli balık (kırlangıç, lagos, lipsoz, çipura, levrek vs.)

Haşlama Malzemesi
1 adet soğan
2 adet pırasanın yeşil kısımları
1 adet havuç
2 yemek kaşığı sirke
1 adet kereviz sapı
2 adet defne yaprağı
1/2 adet limon kabuğu
5-6 sap maydanoz
5-6 sap rezene veya arapsaçı
1 tatlı kaşığı karabiber
1 tatlı kaşığı tuz

Sarımsaklı Sos (Aioli) Malzemesi
2 adet yumurta sarısı
2 diş ezilmiş sarımsak
1,5 su bardağı zeytinyağı
1 adet limon
1 tatlı kaşığı karabiber

Yahni Malzemesi
2 adet pırasanın beyaz kısmı
2 adet yumurta sarısı
2 yemek kaşığı kıyılmış maydanoz
6 adet tost ekmeği
2 yemek kaşığı zeytinyağı


Hazırlanışı
Balık Suyu Elde Etme: Balıklardan fileto etler çıkartıp kenara koyunuz. Balıklardan çıkan kafa, kılçık ve kuyrukları tencereye koyunuz. Üstüne listede verilen haşlama malzemelerini ekleyiniz. Üstünü örtecek kadar su doldurup orta ateşte 50-60 dakika kaynatınız. Karışımın suyunu tel süzgeçten geçirerek bir başka tencereye aktarınız. Yine orta ateşte beş dakika kaynatınız.

Sarımsaklı Sos Hazırlama: Sarımsağı yumurta sarıları ve az tuz ile çukur bir cam kap içinde çırpınız. Çırpmayı sürdürerek karışım koyulaşıncaya kadar zeytinyağını damla damla yediriniz. Azar azar limon suyunu ve karabiberi ekleyiniz.

Yahni Hazırlama: Yayvan bir tencereye zeytinyağını koyup orta ateşte kızdırınız. Boylamasına ikiye kesilip 4-5 mm kalınlığında doğranmış pırasa beyazlarını koyup kavurunuz. Pırasaların üzerine fileto balıkları yerleştiriniz. Üstünü örtecek kadar balık suyu koyunuz. 10-15 dakika haşlayınız.

Servis: Tost ekmeklerini ekmek kızartıcısında kızartıp kayık servis tabağına koyunuz. Üzerine sulu, pırasalı balıkları döşeyiniz. Sarımsaklı sosun yarısını ısıya dayanıklı çukur bir kaba koyunuz. Kabı, orta ateşte, içinde sıcak su bulunan bir başka kaba oturtunuz. Yumurta sarılarını sosa katınız. Devamlı karıştırarak kaynatmadan krema kıvamına getiriniz ve balıkların üzerinde gezdiriniz. Balıkların üzerine kıyılmış maydanoz serpiniz. Servis tabağının kenarına sarımsaklı sosu koyup servis yapınız.